100 ΧΡΟΝΙΑ ΝΕΑ ΙΩΝΙΑ ΑΤΤΙΚΗΣ 1923-2023
Το σχολείο μας, 14ο Δημοτικό Σχολείο Νέας Ιωνίας, εφέτος στη γιορτή λήξης του σχολικού έτους 2022-23 γιόρτασε τα 100 χρόνια
από την ίδρυση της Νέας Ιωνίας Αττικής.
Η γιορτή πραγματοποιήθηκε στις 14 Ιουνίου 2023 στις 19:00.
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ
Η πόλη μας ιδρύθηκε στις 30 Ιουνίου 1923 με την άφιξη χιλιάδων προσφύγων από τη Μικρασία, οπότε κι έγινε η θεμελίωση του προσφυγικού
συνοικισμού από τον αρχηγό της Επαναστατικής Κυβέρνησης, Νικόλαο Πλαστήρα και τον ιερέα Παπαϊωακείμ Πεσματζόγλου, ο οποίος είχε
οδηγήσει ως άλλος Μωυσής, τους χιλιάδες ξεριζωμένους συμπατριώτες του «Σπαρταλήδες» (από την πόλη Σπάρτη της Πισιδίας) στην
Ελλάδα, μετά τη Μικρασιατική καταστροφή.
Εκτός των Σπαρταλήδων, εγκαταστάθηκαν στην περιοχή, που τότε ονομαζόταν «Ποδαράδες» και υπαγόταν στον Δήμο Αθηναίων,
πρόσφυγες από: την Ινέπολη και την Κασταμονή, τη Σαφράμπολη, τη Νεάπολη, την Καππαδοκία, την Αλάια και την Αττάλεια της Παμφυλίας.
Επίσης από τη Σμύρνη και τα περίχωρά της, τα Βουρλά, το Αϊβαλί, τα Θυάτειρα και άλλες πολιτείες της Μικράς Ασίας, όπου ανθούσαν
σπουδαίες Ελληνορθόδοξες κοινότητες. Η πόλη αναπτύχθηκε ταχύτατα, παρά τις φοβερές ελλείψεις και την πρόχειρη εγκατάσταση σε μικρές
προσφυγικές κατοικίες ή και σε σκηνές χιλιάδων προσφύγων. Όντας οι περισσότεροι κάτοικοι αστοί πρόσφυγες, ικανοί στο εμπόριο και τις
επιχειρήσεις, ανέδειξαν γρήγορα την πολιτεία τους σε μεγάλο βιομηχανικό κέντρο, με κύριους κλάδους: την Κλωστοϋφαντουργία και την
Ταπητουργία.
Γρήγορα η Νέα Ιωνία έγινε πόλος έλξης χιλιάδων εργατών από την επαρχία. Το 1934, μαζί με άλλους συνοικισμούς της Αθήνας και
του Πειραιά, η Νέα Ιωνία ονομάστηκε Δήμος, όμως δεν περιλαμβάνονταν η Καλογρέζα και η Αλσούπολη. Πρώτος δήμαρχος στις δημοτικές
εκλογές το 1934 εξελέγη ο Γιώργος Φελέκης με καταγωγή από τον Πόντο.
Οι πολλές βιομηχανίες–βιοτεχνίες στην πόλη έδωσαν στη Νέα Ιωνία το προσωνύμιο «το Ελληνικό Μάντσεστερ». Σήμερα, βέβαια,
η εποχή της βιομηχανικής ανάπτυξης ανήκει στο παρελθόν και λίγα απομεινάρια που σώζονται θυμίζουν εκείνες τις εποχές.
Στα χρόνια της Κατοχής, όταν ήδη είχε προσαρτηθεί και η Καλογρέζα, η Νέα Ιωνία υπήρξε προπύργιο της αντίστασης κατά των
κατακτητών, αλλά και των συνεργατών τους. Στο «Μπλόκο της Καλογρέζας», στις 16 Μαρτίου 1944, εκτελέσθηκαν 22 παλικάρια στον
Ποδονίφτη, τον χείμαρρο που διασχίζει την πόλη.
Μετά τον πόλεμο, παρά τις μεγάλες απώλειες και τις χιλιάδες εξόριστούς της, η πόλη ρίχτηκε και πάλι στη δημιουργία.
Η ταπητουργία όμως είχε πάρει τον κατήφορο, αφού τα χειροποίητα χαλιά είχαν αντικατασταθεί από τα μηχανοποίητα.
Τα εργοστάσια όμως στο «Ελληνικό Μάντσεστερ» άντεξαν ως τις αρχές της 10ετίας του ’60, οπότε άρχισαν ένα – ένα να κλείνουν,
μην αντέχοντας τον ανταγωνισμό.
Αντισταθμιστικά όμως αναπτύχθηκε ραγδαία το εμπόριο, ιδιαίτερα αφότου στην πόλη έφθασε ο ηλεκτρικός σιδηρόδρομος (1956).
Έτσι σήμερα η Νέα Ιωνία θεωρείται μια από τις μεγαλύτερες αγορές στο λεκανοπέδιο.
Γράμματα και Τέχνες
Από την ίδρυσή της, η Νέα Ιωνία έχει να παρουσιάσει μεγάλες μορφές στα γράμματα και τις τέχνες. Θα αναφέραμε ενδεικτικά…
- Τους ποιητές: Άγγελο Σημηριώτη, Τάκη Σινόπουλο, Δημήτρη Δούκαρη, Βασίλη Στεριάδη.
- Τους συγγραφείς: Βάσο Βογιατζόγλου, Βάσο Μπατζόγλου, Νίτσα Παραρά.
- Τους ζωγράφους: Βασίλη Βασιλειάδη, Χρήστο Καμπούρογλου.
- Τον γλωσσολόγο: Μίνο Φιλήντα.
- Τον λαογράφο: Νίκο Μηλιώρη.
- Τους μουσικούς: Μιχάλη Σουγιούλ, Άκη Σμυρναίο.
- Τον ηθοποιό Νίκο Ξανθόπουλο.
- Τον σκηνοθέτη Γιώργο Μιχαηλίδη.
- Τους τραγουδιστές: Στέλιο Καζαντζίδη, Γιώτα Λύδια, Μαρία Φαραντούρη, Αλίκη Καγιαλόγλου και τόσους άλλους.
Επίσης, η Νέα Ιωνία έχει αναδείξει σπουδαίους αθλητές στο ποδόσφαιρο, την ποδηλασία, τον στίβο κλπ.
Στην πόλη δρουν σήμερα 6 προσφυγικά σωματεία: «Ένωση Σπάρτης Μικράς Ασίας», «Σύνδεσμος Αλαγιωτών»,
«Σύλλογος Ινεπολιτών – Κασταμονιτών», «Αδελφότητα Προκοπιέων», «Σύλλογος Σμυρναίων», «Σύλλογος Μικρασιατών η Καππαδοκία».
Επίσης, πολλά εθνικοτοπικά και πολιτιστικά σωματεία και φορείς με πρώτους τον «Ιωνικό Σύνδεσμο», αλλά και το Πνευματικό Κέντρο του
Δήμου.
100 χρόνια μετά, ο Δήμος Νέας Ιωνίας αριθμεί (κατά την επίσημη απογραφή) 66.017 κατοίκους, στη πραγματικότητα όμως οι κάτοικοί της
αγγίζουν τους 100.000. Ύστερα μάλιστα από τη μαζική εγκατάσταση οικονομικών προσφύγων, που καθιστούν τη Νέα Ιωνία έναν
πολυπολιτισμικό Δήμο της Αττικής.
Παρουσιάστηκε μια έκθεση φωτογραφίας που έγινε video:
https://www.youtube.com/watch?v=mc6yM6sb6oU
Οι φωτογραφίες προέρχονται από το βιβλίο 80 ΧΡΟΝΙΑ ΝΕΑ ΙΩΝΙΑ 1923-2003 ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ.
https://kemipo-neaionia.gr/wp-content/uploads/2019/04/KEMIPO_%CE%9D_IONIA_80_XRONIA.pdf
